De verschillende oorzaken van gezwollen gewrichten
Van je kleine teen tot je schouders: zowat elk lichaamsdeel bevat gewrichten. Wanneer die gezwollen zijn, kan dat flink wat last opleveren. De mogelijke oorzaken uitgeklaard.
Wat is een gezwollen gewricht?
Een gewricht is een beweegbare verbinding tussen je botten en spieren, met daar rond weefsel. Wanneer vocht zich opstapelt in die weefsels, kan het gewricht opzwellen.
Er zijn verschillende mogelijke oorzaken van gezwollen gewrichten:
- een trauma, zoals gescheurde ligamenten tijdens een sportwedstrijd;
- een ontsteking;
- slijtage met een ontsteking als gevolg.
Bij een trauma voel je meteen dat er iets niet pluis is, maar een ontsteking en slijtage kunnen onderhuids al even sluimeren voor je effectief klachten ervaart.
Een ontsteking: indringer of niet?
Ontstekingen kunnen al dan niet infectieus zijn. Bij een infectieuze ontsteking ligt een bacterie, virus of andere indringer aan de basis. Je lichaam reageert dan op de indringer met een ontsteking tot gevolg,. De ontstekingsreactie kan dan gepaard gaan met een zwelling.
Niet-infectieuze gewrichtsontstekingen zijn vaak chronisch en vallen doorgaans onder de noemer reuma. Dat is een verzamelnaam voor verschillende aandoeningen aan gewrichten, spieren en pezen. Een bekend voorbeeld is reumatoïde artritis: een aandoening met gezwollen en ontstoken gewrichten als voornaamste symptoom. Erfelijkheid speelt een belangrijke rol bij reumatische aandoeningen.
Naast reuma kan ook overbelasting aan de basis liggen van een niet-infectieuze gewrichtsontsteking.
Slijtage, beter bekend als artrose
Slijtage van gewrichten wordt artrose genoemd. Daarbij slijt het kraakbeen af rond je gewrichten, waardoor botten over elkaar schuren. Dat veroorzaakt pijn, stijfheid en zwelling.
Vooral de heup en knie zijn gevoelig voor artrose, omdat die gewrichten het zwaarst worden belast. Behalve erfelijkheid zijn ook leeftijd en gewicht cruciale factoren, al kan iedereen artrose krijgen.
Zwelling komt zelden alleen
Gezwollen gewrichten gaan vaak gepaard met andere symptomen, zoals pijn bij het bewegen, gloeien, roodheid en stijfheid. Die laatste klacht kan je meer vertellen over de precieze oorzaak. Ervaar je vooral ’s nacht en ’s ochtends stijfheid, dan wijst dit eerder op reuma. Heb je vooral op het einde van de dag last, dan ligt vermoedelijk artrose aan de basis.
Hoe behandel je een gezwollen gewricht?
Kamp je met een gezwollen gewricht in combinatie met koorts? Neem dan zeker contact op met je huisarts. En ook bij hevige of plotse pijn ga je best op consultatie.
Bij milde of acute klachten kan je de RICE-regel toepassen om de symptomen terug te dringen:
- Rust: beperk tijdelijk de beweging van het gewricht.
- IJs: koel het gewricht gedurende 15 minuten af met ijs of een coldpack. Wikkel het ijs wel in een handdoek. Zo vermijd je bevriezing van je huid. Ook een speciale gel of crème verzacht de pijn. Vraag hiervoor raad aan je apotheker.
- Compressie: breng – indien mogelijk – een drukverband aan.
- Elevatie: leg het gewricht hoger voor een optimale doorbloeding.
Meer lezen over gewrichtsaandoeningen en hoe je gewrichten gezond houdt? Bekijk deze gerelateerde artikelen:
- Artrose
- Pijn aan de heup door artrose
- Gewrichtspijn in de voet
- Sporten met kniepijn: goed idee of niet?
- Zo houd je jouw kraakbeen gezond: tips
- Je gewrichten gezond houden? Dat kan met deze 7 tips
- Osteoporose en pijn: wat is de precieze link?
- Gewrichtspijn tijdens de menopauze: deze tips verlichten de pijn