Je knieën, ellebogen, schouders en zelfs je vingerkootjes: zowat elke lichaamsdeel bevat gewrichten. Je gebruikt ze dan ook bij elke beweging. Een gewrichtsontsteking wil je dus te allen tijde vermijden. Deze tips helpen je op  weg.

Een gewricht verbindt je gebeente, waardoor botten die naast elkaar liggen kunnen bewegen. Daardoor kan je je armen strekken, benen plooien of een pen vasthouden. Gewrichtspijn is dan ook geen pretje: het maakt van bewegen een onaangename en uitputtende opgave.

De oorzaken van gewrichtspijn

Er bestaan tientallen gewrichtsaandoeningen. De verzamelnaam voor al die kwalen is reuma. Deze term dekt dus veel ladingen. Wel kunnen we enkele oorzaken van gewrichtspijn onderscheiden:

• trauma;
• slijtage, beter bekend als artrose;
• We gaan in dit artikel verder in op deze oorzaak.

Een acute ontsteking is een normale reactie van je lichaam. Bij overbelasting, kneuzing of slijtage raakt het gewricht geirriteerd met een ontsteking tot gevolgd. Deze ontsteking veroorzaakt op zijn beurt pijnlijke, gezwollen en stijve gewrichten. Gelukkig duurt een plotse ontsteking niet langer dan enkele dagen.

Maar soms schakelt je lichaam over in verdedigingsmodus. In zulke gevallen keert je afweersysteem  zich tegen je eigen lijf. In dat geval spreken we van een chronische ontsteking, ook wel (reumatoïde) artritis genoemd. De oorzaak van deze aandoening is onbekend, waardoor genezing moeilijk is. Je kan wel de symptomen verlichten.

De 5 symptomen van een ontsteking

De symptomen van een ontsteking werden al meer dan 2.000 jaar geleden beschreven. Pas in de negentiende eeuw voegden medici een laatste kenmerk toe. De vijf symptomen van een acute ontsteking zijn:

–           lokale pijn (dolor);

–           lokale warmte (calor);

–           lokale zwelling (tumor);

–           lokale roodheid (rubor);

–           functieverlies (functio laesa).

Een ontstoken gewricht doet dus pijn, is warm en voelt gezwollen aan. Stijfheid – vaak ochtends – is een veelgehoorde klacht, waardoor je niet meer soepel kan bewegen. Tot slot kan een ontstoken gewricht er ook rood uitzien.

3 tips om een ontsteking te vermijden

1. Let op een evenwichtige voeding

Je voeding heeft een grotere impact op gewrichtsproblemen dan je zou denken. Wie een gewrichtsontsteking wil vermijden, heeft dus baat bij een evenwichtig voedingspatroon.

Kies daarom voor de juiste vetten. Probeer vleeswaren en boter te vermijden: die bevatten namelijk stoffen die ontstekingen bevorderen. Vervang ze door plantaardige oliën zoals olijf- of lijnzaadolie en eet elke dag een handvol noten. Driemaal per week vette vis, zoals zalm, makreel en haring op het menu plaatsen, is ook een goed idee.

Daarnaast hebben vitamines A, C, E en K een helende werking op je gewrichten. Onder andere bessen, rood fruit en citrusvruchten zijn daar een rijke bron van. Wie liever groenten eet, kan voor koolsoorten kiezen, zoals bloemkool, broccoli, radijzen en rapen.

2. Eerst water, de rest komt later

Je gewrichtskraakbeen bestaat voor 75% uit water. Voldoende hydrateren is dus belangrijk. Drink voldoende water (minstens 1,5 liter per dag) en eventueel enkele tassen groene thee. Die bevat namelijk heel wat antioxidanten. Matig bovendien je aantal koppen koffie en vermijd alcohol.

3. Beweeg voldoende, maar verstandig

Door regelmatig te bewegen, versterk je de spieren rond je gewrichten en help je kraakbeen te regeneren. Dat zorgt voor meer soepelheid en stabiliteit. Wel is het belangrijk om op de juiste manier te bewegen. Warm dus altijd goed op voor je gaat sporten en stretch regelmatig.

Daarnaast moet je rekening houden met je eigen kunnen. Overschrijd je grenzen niet, wees realistisch in je doelen en neem je conditie in acht. Kies bij voorkeur voor sporten waarbij je weinig druk zet op je gewrichten, zoals zwemmen, pilates en yoga.

Wat als je toch een ontsteking oploopt?

Kamp je toch met een ontsteking? Leg dan ijs op je pijnlijke gewrichten. Een ontsteking geeft namelijk altijd warmte af. Neem daarnaast voldoende rust. Als je je gewricht overbelast, kan de pijn opnieuw de kop opsteken. Is de ontsteking na enkele dagen nog niet verdwenen, raadpleeg dan je huisarts.

Lees ook ‘Sporten met kniepijn: een goed idee of niet?’ 

Medische revisie: Peter De Smet, Scientific & Medical Education Manager & Bert Hannosset, M.D.