Onrust, prikkelbaarheid, huilbuien, een slecht humeur … Voor ouders is het vaak een hele uitdaging om te ontcijferen waarom hun baby, peuter of kind pijn heeft. In deze vroege levensfase komen twee boosdoeners regelmatig voor: doorkomende tanden en een acute infectie. Hoe weet je over welk scenario het gaat? In dit artikel vergelijken we er twee, en geven we tips om de symptomen te behandelen.

Doorkomende tanden

Wanneer krijgt mijn kind tanden?

Rond de leeftijd van 6 maanden verschijnt meestal de eerste melktand. Dat gebeurt vaak in paren (bijv. eerst de voorste snijtanden), maar de volgorde en snelheid verschillen van kind tot kind. Rond de leeftijd van 2,5 tot 3 jaar is het melkgebit volledig.

Jammer genoeg kan deze fase erg pijnlijk zijn – zeker als het de beurt is aan de kiezen. Het tandvlees kleurt rood en zwelt op. Je kind is onrustig en prikkelbaar, en wil bijten op alles wat toevallig in de buurt ligt. Vaak gaat je baby ook meer kwijlen dan anders. De eerste tanden kunnen ook gepaard gaan met rode kaken, verminderde (of geen) eetlust, huilbuien, verstoorde slaap, diarree, geïrriteerde billen, en lichte koorts.

Hoe kan ik de pijn van doorkomende tanden verzachten?

• Voorzie bijtringen: Een zachte bijtring helpt om het pijnlijke tandvlees te masseren. Je kan de bijtring ook even in de koelkast leggen, zodat hij nog meer verkoeling biedt.
• Verzorg het tandvlees: Masseer het tandvlees van je kind met een verkoelende gel (wel eerst je handen wassen), een koud kompres of een koud washandje. Gebruik daarbij koel water – het mag zeker niet ijskoud zijn.
• Vermijd een horizontale houding: Doorkomende tanden doen meer pijn als je kind ligt. Houd je kind bij het wiegen/knuffelen dus verticaal of iets hoger. Bedtijd? Leg dan het hoofdje wat hoger met enkele kussens of handdoeken.
• Behandel de billetjes: Smeer de babybilletjes in met een speciale crème. Zo zijn ze beter beschermd tegen vloeibare stoelgang – een gevolg van de zuurdere speekselproductie.
• Overweeg eventueel pijnstillers: Bespreek met je arts welke pijnstillers je mag toedienen, en in welke hoeveelheid.

Acute infectie

Hoe herken ik een acute infectie bij mijn baby of kind?

Soms zijn de onrust en prikkelbaarheid van je kind te wijten aan een acute infectie. De aard en ernst van de symptomen kunnen sterk variëren. Enkele algemene symptomen overlappen met die van doorkomende tanden: huilerigheid, koorts, verminderde eetlust, een verstoord slaappatroon … Dat kan verwarrend zijn: heeft je kind nu last van de eerste tanden? Of is er iets anders aan de hand?

Bekijk het totaalplaatje van de symptomen, hun duur en intensiteit. Doorkomende tanden zorgen af en toe voor ongemak, terwijl de tekenen van een infectie vaak aanhouden of verslechteren. Denk maar aan langdurige koorts of extreme rusteloosheid en gedragsveranderingen. Besteed vooral aandacht aan de plek waar de symptomen voorkomen. Bij hoesten en niezen is er iets mis met de luchtwegen, diarree en overgeven duiden op een probleem met de spijsverteringsorganen, etc.

Raadpleeg bij twijfel altijd een arts.

Wat moet ik doen als mijn baby of kind een acute infectie heeft?

De precieze behandeling hangt natuurlijk sterk af van welke infectie men heeft. Een arts kan je kind onderzoeken, de juiste diagnose stellen en een behandeling voorschrijven. Bij bacteriële infecties zal je wellicht een antibioticakuur moeten opstarten; voor virale infecties is het vooral belangrijk dat je het je baby zo comfortabel mogelijk maakt.

Deze algemene tips brengen genezing alvast wat dichterbij:

• Maak van hydratatie een topprioriteit: Bij een infectie kan uitdroging gevaarlijk zijn. Zorg ervoor dat je kind voldoende drinkt. Dat bevordert het herstel.
• Investeer in slaap en slaapcomfort: Het is belangrijk dat je kind zich zo comfortabel mogelijk voelt. Dat kan in een goed geventileerde, rustige en niet al te warme slaapkamer.
• Besteed aandacht aan hygiëne: Sowieso is het een goed idee om je handen regelmatig te wassen en je huishouden proper te houden. Ontsmet bepaalde speelgoedjes en oppervlakken die je baby of kind vaak gebruikt.
• Houd een oogje in het zeil: Monitor de symptomen regelmatig, zodat je plotse veranderingen beter kunt interpreteren.
• Luister naar je arts: Een arts kan je raad geven over het vervolg van de behandeling – o.a. over wanneer je kind weer zorgeloos mee mag op je natuurwandelingen.

Doorkomende tanden of acute infectie: wanneer bel ik de dokter?

Is er sprake van hoge en/of langdurige koorts, die zelfs met pijnstillers niet overgaat? Heeft je baby, peuter of kind ademhalingsproblemen? Of wil je kind niet meer eten, waardoor het gewicht verliest? Neem dan onmiddellijk contact op met een arts.

Conclusie

Zowel doorkomende tanden als acute infecties kunnen leiden tot onrust en prikkelbaarheid bij baby’s en jonge kinderen. In beide gevallen is het raadzaam om de symptomen goed op te volgen, zodat je de juiste maatregelen neemt. Zorg sowieso steeds voor voldoende comfort en hydratatie, en vraag bij twijfel altijd advies aan je arts. Zo raakt je kind er snel weer bovenop.