Wat te doen bij een zonnesteek of hitteslag?
Genieten van de zomerzon is heerlijk, maar houdt ook risico’s in: te lang in de zon of de warmte zitten, kan leiden tot een zonnesteek of zelfs een hitteslag. Voorkomen is altijd beter dan genezen, maar hoe behandel je deze kwalen als je ze toch oploopt?
Een zonnesteek (of zonneslag) en een hitteslag (of hitteberoerte) van elkaar onderscheiden is niet makkelijk, want ze gaan gepaard met nagenoeg dezelfde verschijnselen. Ook de behandeling van beide loopt parallel. Een hitteslag is wel ernstiger.
Verschil zonnesteek en hitteslag
Een zonnesteek krijg je als je te lang in de zon bent geweest, en vooral als je hoofd en nek blootgesteld waren aan direct zonlicht. Hierdoor kan het warmtecentrum in de hersenen in de war raken.
Ook bij een hitteslag raakt het interne warmtecentrum ontregeld door oververhitting, als je te lang in de warmte vertoefd hebt. Het verschil is dat daar geen zon voor nodig is: het kan ook gebeuren bij zware inspanningen in de schaduw. In vochtige warmte loopt de lichaamstemperatuur snel op, verdampt je zweet niet en slaagt het lichaam er niet in zichzelf af te koelen.
Hoe herken je een zonnesteek of hitteslag?
Beide fenomenen gaan gepaard met symptomen als hoofdpijn, duizeligheid, snelle hartslag, misselijkheid, neiging tot overgeven, extreme vermoeidheid en flauwvallen.
Bij een zonnesteek is de huid meestal gloeiend en nat van het zweet, terwijl een hitteslag gepaard gaat met een warme maar droge huid (het zweten stopt). Een hitteslag kan ook leiden tot bewustzijnsverlies.
Wat te doen bij zonnesteek?
Meteen uit de zon gaan en een koelere plaats opzoeken
• Spannende kleding losmaken.
• Koude kompressen leggen op het voorhoofd en in de liesstreek.
• Een koele douche nemen.
• Kleine slokjes water drinken met een beetje zout.
• Medische hulp inschakelen als de klachten niet snel verbeteren.
Wat te doen bij hitteslag?
• De hulpdiensten (112) bellen.
• Plat gaan liggen in een koele ruimte.
• Alle kleren uittrekken en de blote huid afkoelen met natte, koele doeken. Maak de doeken om de vijf minuten opnieuw nat. Een ventilator kan ook helpen.
• Kleine slokjes water drinken.
Beter voorkomen
Nog beter is ervoor zorgen dat je geen zonnesteek of hitteslag krijgt. Hoe voorkom je dit?
• Blijf niet te lang in de zon.
• Draag een hoed of pet, en zet kinderen er ook een op.
• Zoek snel genoeg de schaduw op.
• Drink voldoende koele dranken (geen alcohol), liefst in kleine slokjes.
• Verricht geen zware inspanningen in de warmte, als je dat niet gewend bent.
• Laat bij warm weer nooit een kind of een dier achter in een afgesloten auto.
Medische revisie: Peter De Smet, Scientific & Medical Education Manager & Bert Hannosset, M.D.