Oogirritaties: soorten, oorzaken en behandeling
Een oogirritatie kan in vele vormen opduiken: een branderig, jeukend of schurend gevoel, een rood of tranend oog. Soms verdraag je het licht ook minder. Hoe ontstaat zo’n oogirritatie? En is het onschuldig of laat je het best behandelen? Hier lees je meer.
Soorten oogirritatie
Er zijn meerdere vormen van oogirritatie mogelijk. Een overzicht:
Rood oog
Een veel voorkomende irritatie is een rood oog. Meestal duidt de roodheid op een ontsteking van het oogbindvlies door een infectie die viraal of bacterieel kan zijn. Maar evengoed kan er sprake zijn van een ontsteking van de ooglidrand, het hoornvlies, het regenboogvlies of de harde oogrok.
Minder geweten is dat een plotse toename van de oogboldruk, een gezwelletje of een klein letsel ook roodheid veroorzaken. Daarnaast kan een rood oog het gevolg zijn van een allergie of een bloeduitstorting in het wit van het oog.
Ook droge ogen kunnen eenvoudigweg roodheid geven. Vijftigplussers zijn hier extra gevoelig aan omdat ze minder traanvocht aanmaken. Uiteraard kan er ook roodheid optreden wanneer je iets in je oog krijgt.
Tranende ogen
Te vochtige ogen zijn een andere uiting van irritatie. Doorgaans gaat het om een ontsteking, bijvoorbeeld om een ontsteking van de iris. Soms is het tranen van de ogen het gevolg van een naar binnen of naar buiten gedraaid ooglid. Oudere mensen met tranende ogen hebben wel eens oogleden die naar buiten gedraaid zijn. Wanneer een ooglid naar binnen gedraaid is, doet zich hetzelfde fenomeen voor. Hier is een chronische infectie vaak de boosdoener.
Overgevoeligheid voor licht
Kan je het licht moeilijker verdragen, dan is je iris mogelijk ontstoken. Meestal zijn je pupillen ook kleiner en zie je minder scherp. Drukken op het oog is doorgaans pijnlijk in dat geval. En soms begint je oog ook te tranen.
Oogpijn
Zie je minder scherp, heb je hevige pijn aan het oog en hoofdpijn, ben je misselijk en moet je overgeven, dan heb je mogelijk acuut glaucoom. Vaak zie je dan ook een halo (kring) rond oplichtende voorwerpen.
Oorzaken
Net als de verschillende vormen van oogirritatie kunnen ook de oorzaken uiteenlopen: een allergie zoals hooikoorts, een infectie, contactlenzen, tabaksrook, stof, zandkorreltjes, rook, dampen van reinigingsmiddelen, wind of fel (zon)licht.
Wat kan je eventueel zelf doen?
Niet bij elke irritatie moet je naar de dokter. In eerste instantie kan je checken of volgende dingen helpen:
- vermijd ruimtes met droge lucht en zorg dat de lucht in huis niet te droog is: vermijd plekken met airconditioning
- vermijd rokerige ruimtes
- vermijd lang naar een scherm kijken of lang lezen
- draag een zonnebril (niet alleen tegen het zonlicht maar ook tegen de koude buitenlucht en de wind)
- probeer niet in je oog te wrijven
Ben je een lenzendrager, draag dan even geen lenzen en controleer of de contactlenzen en de lenzenvloeistof nog in orde zijn. Weet je zeker dat de irritatie van tijdelijke aard is, dan kunnen oogdruppels of oogspoelmiddel helpen.
Zit er iets in je oog en gaat het niet om scherp materiaal zoals metaal of glas, dan kan je het proberen verwijderen. Dat kan met de punt van een zakdoek, een wattenstaafje of door je oog met schoon, zacht stromend water te spoelen (hou het hoofd daarbij achterover en hou het oog met twee vingers open). Spoel je ogen wel niet te vaak. Wrijf in geen geval in je ogen want hierdoor vergroot de irritatie.
Wanneer moet je een huisarts raadplegen?
Wanneer je scherpe deeltjes zoals metaal- en glassplinters of een bijtende vloeistof in de ogen hebt gekregen, mag je in geen geval zelf iets proberen ondernemen.
Ook in volgende gevallen moet je je huisarts raadplegen:
- je ziet minder goed, je hebt pijn
- je pupillen verschillen van grootte
- je kan geen licht verdragen
- je ziet vlekken en/of lichtflitsen
- je oog is bij het ontwaken dichtgeplakt
- je ogen tranen en zijn rood doorlopen
- je kan je ogen nauwelijks openhouden
- je klachten gaan na twee dagen niet over of nemen toe
- je denkt dat je droge ogen hebt door het gebruik van een geneesmiddel
- je hebt iets in je oog dat er niet uit geraakt
Ga nooit zonder doktersadvies aan de slag met producten wanneer je niet weet wat de irritatie veroorzaakt.
REFERENTIES
- https://www.gezondheidenwetenschap.be/richtlijnen/rode-natte-of-pijnlijke-ogen
- https://www.gezondheidenwetenschap.be/richtlijnen/bloeduitstorting-op-het-oogwit-subconjunctivale-bloeding
- https://www.gezondheid.be/6zoek/index.cfm?qt=oogirritatie
Medische revisie: Peter De Smet, Scientific & Medical Education Manager & Bert Hannosset, M.D.
