Oogpijn is vaak een signaal van je lichaam dat er iets aan de hand is. Gelukkig hoeft dat niet altijd ernstig te zijn. Pijn aan je ogen verdwijnt meestal vanzelf, zonder blijvende schade. Maar waar komt die pijn vandaan? En hoe versnel je de genezing?

Oogpijn komt voor in allerlei vormen: stekend, kloppend, brandend, schurend, dof … Ook zijn er heel wat mogelijke oorzaken. Voor een diagnose kijk je het best eerst naar de precieze plaats van de pijn. Voel je die eerder oppervlakkig, op de oogbol zelf? Of ligt de pijn dieper?

Pijn aan je oogbol: mogelijke oorzaken

• Uitgedroogd hoornvlies. Een greep uit de potentiële boosdoeners: vermoeidheid, een striemende windvlaag, airconditioning en luchtvervuiling.
• Een vreemd voorwerp. Een verdwaalde wimper of een restje oogpotlood zijn voldoende voor een (mild) geïrriteerd gevoel, roodheid en tranen.
• Allergische reactie. Sommige allergieën gaan gepaard met ontstoken, jeukende en rode ogen. Denk maar aan hooikoorts of een allergie voor huisstofmijt.
• Conjunctivitis (bindvliesontsteking). Allergieën, virussen en infecties kunnen het bindvlies van je oog doen ontsteken. Het oog kleurt dan rood, voelt branderig aan, zwelt en gaat jeuken.
• Contactlenzen. Als je je contactlenzen niet op de juiste manier draagt en ontsmet, dan gaan ze je ogen vroeg of laat irriteren.
• Een hordeolum, ook wel ‘strontje’ genoemd in de volksmond. Een talgklier- of haarfollikel op je ooglid ontsteekt, verstopt en vormt mogelijk een etterend knobbeltje (chalazion).
• …

Dieperliggende oogpijn: mogelijke oorzaken

• Glaucoom. Door een verminderde vochtafvoer neemt de druk op de oogbol toe. Dat kan eventueel de oogzenuw beschadigen met een slechter zicht als gevolg.
• Een ontstoken oogzenuw. Auto-immuunziekten of infecties kunnen een ontstoken oogzenuw veroorzaken.
• Sinusitis. Wanneer het slijmvlies in de sinusholten ontsteekt, leidt dat tot een verhoogde druk (en een pijnlijk gevoel) achter één of beide ogen.
• Migraine. Hoofdpijn door migraine straalt soms uit naar de zijkant of achterkant van je ogen.
• Iritis. Een ontsteking van het regenboogvlies (de iris), vaak veroorzaakt door een andere onderliggende aandoening of infectie. Iritis is vrij zeldzaam, maar moet wel zo snel mogelijk behandeld worden om bijvoorbeeld glaucoom te vermijden.
• …

Wanneer ga je met oogpijn naar de huisarts? • Als je naast oogpijn ook andere klachten hebt (verminderd zicht, hoofdpijn, misselijkheid, …). • Als je ogen in contact kwamen met een chemische stof of een scherp voorwerp. • Als je ogen zoveel pijn doen dat je ze niet kan aanraken. • Als je zicht plots dramatisch slechter wordt. Je zicht is een belangrijk zintuig. Bij twijfel contacteer je dus best altijd je huisarts. Zonder goede opvolging kan een oogaandoening zoals glaucoom leiden tot volledige blindheid.

Oogpijn verlichten: tips

• Misschien wel het meest doeltreffende medicijn: kijk of er een vuiltje of wimper in je oog zit, en verwijder de minuscule boosdoener.
• Werk je lange uren achter een beeldscherm? Geef je ogen dan voldoende rust tussendoor.
• Vraag je apotheker om (antibacteriële) oogdruppels of allergiemedicijnen.
• Een koud kompres op je pijnlijke ogen kan wonderen doen.
• Ga hygiënisch om met je contactlenzen: ontsmet ze dagelijks, draag ze niet langer dan voorgeschreven, en schakel bij klachten eventueel tijdelijk over op een bril.
• Spoel je ogen met water of een zoutoplossing.

Oogpijn voorkomen

Voorkomen is natuurlijk beter dan genezen. Je kan oogpijn vermijden door niet te veel in je ogen te wrijven, en een veiligheidsbril te dragen als de situatie (bv. je beroep) daarom vraagt. Bij beroepen waar je vaak naar een beeldscherm kijkt, wordt aangeraden om elk halfuur even weg te kijken of de verte in te kijken. Wees ook voorzichtig als je in contact komt met chemicaliën en stoffige ruimtes, en kijk voor de zekerheid de labels van je cosmeticaproducten na. Misschien zit er wel een bestanddeel in je mascara waarvoor je allergisch bent?

Medische revisie : Peter De Smet, Scientific & Medical Education Manager & Bert Hannosset, M.D.